Zodra je iets verbrandt, kun je het niet meer hergebruiken. Dus misleidt Neste z’n klanten door in advertenties te beweren dat hun diesel hernieuwbaar is. Dat was de strekking van de klacht van Maikel de Bakker uit Tilburg. De Reclame Code Commissie (RCC) heeft hem gelijk gegeven. [edit] Neste heeft bezwaar gemaakt tegen het oordeel en de RCC heeft de uitspraak vernietigd. Maikel heeft daarbij geen verweer gevoerd omdat hem de middelen daartoe ontbraken.
Wij spreken Maikel over zijn klacht bij de Reclame Code Commissie tegen Neste.
Neste is de grootste biobrandstofproducent ter wereld met een grote raffinaderij in de Rotterdamse haven. Neste claimt dat het afval, restmateriaal (80%) en plantaardige oliën (20%) verwerkt tot biobrandstof. Maar volgens een recent onderzoek van Milieudefensie is Neste verantwoordelijk voor grootschalige ontbossing voor palmolieplantages, branden, landconflicten, arbeids- en mensenrechtenschendingen. Neste beweert een van de duurzaamste bedrijven ter wereld te zijn, maar volgens Milieudefensie komt 70% van z’n inkomsten uit fossiele brandstoffen.
Hoe kwam je tot je klacht over Neste’s advertenties voor renewable diesel?
“Op social media had ik al een paar keer reclame van Neste zien langskomen waarin ze adverteren met “duurzaam dieselen” en “renewable diesel”. Elke keer dacht ik: dat klopt niet. Iets wat je verbrandt, kan nooit duurzaam zijn. En het is al helemaal niet hernieuwbaar. Want hoe kun je iets dat verbrand is ooit weer opnieuw gebruiken? Bij de vierde keer dat de advertentie op mijn tijdlijn verscheen, heb ik een bericht naar de RCC gestuurd.”
Wat was het verweer van Neste?
“Neste zegt dat de grondstoffen voor z’n diesel hernieuwbaar zijn en dat ze werken volgens de duurzaamheidsnormen van de Europese Commissie. Dat ze hun product daarom duurzaam mogen noemen.”
Dat was voor de Reclame Code Commissie niet overtuigend?
“Nee. Neste kwam met een pagina-lange uitleg vol omwegen waarom hun diesel tóch duurzaam was. Maar de RCC verplaatste zich in de consument die op basis van een advertentie met een paar woorden een beslissing neemt, en niet op basis van pagina’s tekst.”
Maakt drie A4tjes uitleg biobrandstof dan wel duurzaam?
“Nou nee. Neste claimt dat hun product nagenoeg fossielvrij is doordat ze biomassa gebruiken voor hun diesel. Op hun site leggen ze uit dat biomassa CO2 heeft opgenomen toen het leefde. En dat precies die CO2 weer vrij komt op het moment dat de biomassa verbrand wordt. Netto-som nul, volgens Neste. Maar dat klopt niet, want er is enorm veel (fossiele) energie nodig om biomassa te raffineren tot een diesel.”
Neste zegt dat hun product 90% minder CO2 uitstoot dan fossiele diesel, van well-to-wheel. Dus ook met de raffinage meegerekend.
“Ik weet niet hoe ze dat berekend hebben, maar het blijft een papieren exercitie. Achter de streep kán het gewoon niet goed zijn. Voor biomassa worden massa’s bomen en zelfs hele bossen gekapt. Het kost sowieso veertig jaar voordat een nieuwe boom weer net zo veel CO2 opneemt als een boom voordat hij gekapt werd. In die 40 jaar veroorzaakt de CO2 het broeikasgaseffect – met onomkeerbare gevolgen. Bovendien gaat bossenkap gepaard met ontzettend veel biodiversiteitsverlies. Ook zeldzame dieren zoals orang oetans verliezen hun leefomgeving.”
Neste zegt dat ze vooral restmateriaal gebruiken, zoals frituurvet.
“Als je naar het onderzoek van Milieudefensie kijkt, betwijfel ik dat. En zelfs als ze het deden dan kan het nooit uit. Hoe kunnen we ooit zoveel frituren dat we al onze auto’s, schepen en vliegtuigen erop kunnen laten draaien? Frituurvet is een druppel op een gloeiende plaat, maar wel een gevaarlijke.”
Edit Reclame Fossielvrij: het belangrijkste ingrediënt van Nestle’s diesel is slachtafval. Omdat de huidige grootschalige veehouderij onhoudbaar is, zal tegelijkertijd met de veestapels, ook het aanbod van slachtafval slinken.
Waarom gevaarlijk?
“De ‘belofte’ van biodiesel zorgt ervoor dat mensen niet zoeken naar andere oplossingen. Biodiesel op basis van plantaardige grondstoffen kan namelijk in dezelfde raffinaderijen worden gemaakt als fossiele brandstof. En het kan zonder aanpassing verwerkt worden voor in de motoren van auto’s en vrachtwagens. Dat klinkt natuurlijk aantrekkelijk, ook omdat je niets hoeft te veranderen. Maar het kan gewoon niet, tenzij je nóg meer bossen wilt kappen.”
Wat vond je van de uitspraak van de Reclame Code Cie?
“Helemaal geweldig. Ik ben heel blij dat zij zeggen dat het een verbale misstap is. Die overigens een veel grotere misstap verhult.”
En tot slot, wat vind je van een wet die fossiele brandstof verbiedt?
“Een goed idee, maar wel met een aanvulling. Ik vind het tijd voor een verbod op reclame voor álle producten die verbrand worden. Want alles wat je verbrandt is slecht. Of het nou fossiele brandstof is, afval of biomassa.”
Een gedachte over “Reclame Code Commissie: Neste mag z’n diesel in advertenties niet ‘renewable’ noemen”