In reactie op de groeiende roep om een verbod op fossiele reclame, komt de Bond van Adverteerders met een tegenvoorstel. De belangenbehartiger van onder andere Shell en KLM presenteert 3 maatregelen: meer reclames die duurzaam gedrag aanwakkeren, scherpere regels voor greenwashing en een waarschuwingsboodschap op reclames ala ‘geld lenen kost geld’. Reclame Fossielvrij had deze stap al verwacht. “Het is voorspelbaar. Zo ging het ook bij roken. Toen duurde het 25 jaar voordat het verbod er was. Die tijd hebben we niet voor het klimaat.” We reagerden in Trouw en op NPO Radio 1 Spraakmakers.
Het pleidooi van de adverterende bedrijven lijkt volgens [Femke] op de reactie van de tabaksindustrie, toen die in opspraak kwam. “In 1979 heeft de tabaksindustrie met de Reclame Code Commissie onderhandeld over zelfregulering. Dat mocht, en het gevolg was dat er in 1986 meer tabaksreclame te zien was dan ooit te voren. Pas zestien jaar later was er een verbod.” Sleegers zegt dat Nederland met de klimaatcrisis geen tijd heeft om weer te experimenteren met zelfregulering door vervuilende bedrijven. “De overheid kan een simpele stap zetten, namelijk het weren van fossiele reclames.”
Trouw, 16 september 2022
Waarschuwing op reclames; slecht idee
“Deze reclames promoten een gedrag wat fossiele brandstofgebruik aanjaagt. Dat zorgt voor meer emissies, maar we moeten die emissies juist minderen om klimaatverandering te voorkomen”, aldus Sleegers.
“Het is een slimme move vanuit de industrie waarmee ze de verantwoordelijkheid verschuiven naar de consument”, stelt ze. “Zij brengen zulke producten op de markt, maar zeggen daarna dat iemand zich niet moet laten verleiden door de reclame omdat ze diegene hebben gewaarschuwd.”
Spraakmakers, 16 september 2022
“Je zet ergens een waarschuwing op. We hebben het niet over het verbieden van vliegen of vlees eten, maar over of je die reclame überhaupt wel zou moeten maken”, aldus de hoogleraar [Willemijn van Dolen van Dolen, hoogleraar Marketing]. “Ik ben benieuwd wat effectiever zou zijn: helemaal geen reclame voor vlees en vliegen maken of een waarschuwing op die reclames zetten. Reclame zet namelijk juist aan tot consumptie en kan een verlangen creëren.”
Spraakmakers, 16 september 2022
Bij gokken en roken was waarschuwing reclame ook niet genoeg
Bij reclame voor tabak en voor gokken was een waarschuwingsboodschap ook niet genoeg. Bovendien is de keuze om bv te vliegen een persoonlijke keuze. Maar de schade is voor iedereen, nu en in de toekomst. In het globale zuiden kampen mensen al dagelijks met de gevolgen van keuzes die in onze reclames worden aangewakkerd. Dat maakt het bij uitstek de verantwoordelijkheid van de overheid om hier beleid op te maken.
Minister Jetten heeft zorgplicht
Onze klimaatminister Jetten kan dit niet overlaten aan de markt die een kleine waarschuwing op een grote verleidelijke advertentie zet. Of aan een individu die zich laat verleiden door geraffineerde marketingtechnieken die voor een groot deel op diens onderbewuste verlangens inspelen. De minister is hier aan zet. Hij heeft een duty of care, een zorgplicht. Minister Jetten moet paal en perk stellen aan reclames die de uitstoot opdrijven!
Media
- Nieuwsbericht in Trouw met onze reactie
- Uitzending Spraakmakers met onze reactie
- De Bond van Adverteerders (BvA) maakte hun plan bekend in een interview met Trouw
- Statement van de BvA op hun website