Het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten (NJCM) verzoekt het nieuwe kabinet in een brief om fossiele reclame landelijk te verbieden. Het NJCM noemt een verbod op fossiele reclame voor de hand liggend, noodzakelijk en verdedigbaar omdat door gevaarlijke klimaatverandering de publieke gezondheid en nationale veiligheid in het geding komen.
In de brief aan het formerend kabinet schrijft het NJCM over de stappen van gemeenten Amsterdam en Den Haag om fossiele reclame te weren uit respectievelijk de metrostations en bushokjes. NJCM stelt echter dat deze stappen beperkt zijn.
“Een landelijk verbod zal op een grotere schaal bijdragen aan de bescherming van het milieu en het klimaat en zal ons dichterbij het klimaatdoel van 2030 brengen”, aldus Monique Steijns, voorzitter van het NJCM.
NJCM benoemt in de brief zowel reclames die verleiden als misleiden. “Het weren van fossiele reclame is noodzakelijk om het brandstofgebruik fors terug te dringen. Daarnaast kan fossiele reclame de consument misleiden en het bestaan van fossiele brandstof normaliseren.”
Mensenrechten en een verbod op fossiele reclame
Vanuit mensenrechtelijk perspectief is een dergelijk verbod verdedigbaar, betoogt Steijns in de brief die ook is gestuurd aan de Kamerleden van commissie van Economische Zaken en Klimaat. “De publieke gezondheid en zelfs de nationale veiligheid kunnen in het geding komen door gevaarlijke klimaatverandering. Het gros van de fossiele reclames poetst de ernst van de situatie weg door de fossiele industrie als acceptabel en normaal te presenteren. Een verbod op fossiele reclame zou dit een halt kunnen toeroepen.”
Publieke gezondheid
Steijns schrijft in de brief dat het recht op vrijheid van meningsuiting mag worden ingeperkt als er sprake is van legitimiteit en noodzakelijkheid. Een reclameverbod voor de tabaksindustrie was legitiem met het oog op de publieke gezondheid. “De publieke gezondheid zou eveneens een reclameverbod voor de fossiele industrie kunnen rechtvaardigen.” NJCM noemt een reclameverbod ook noodzakelijk. “De beperking [van de vrijheid van meningsuiting van bedrijven] kan al ‘noodzakelijk’ zijn als de reclame in kwestie kan aanzetten tot consumptie.”
Lees meer op de website van NJCM
Eerder publiceerden juristen Daphne Dotsius en Maartje de Vroege van NJCM een opinie in FD over een verbod op fossiele reclame.