Rechtszaak tegen KLM vanwege misleidende reclame: “Enige mogelijkheid zolang er geen wet is die fossiele reclame verbiedt”

Op 6 juli hebben Fossielvrij NL en Reclame Fossielvrij de dagvaarding ingediend tegen KLM vanwege diens misleidende reclames over duurzaamheid. KLM geeft mensen de valse indruk dat vliegen met de luchtvaartmaatschappij de klimaatcrisis niet zal verergeren. De klimaatgroepen willen dat de rechter KLM verbiedt om deze onrechtmatige uitingen te doen, nu en in de toekomst.

In de campagne ‘Fly Responsibly’ moedigt de luchtvaartmaatschappij klanten aan om “vandaag met ons mee te gaan voor een duurzamere toekomst”. Hiske Arts van Fossielvrij NL: “De realiteit is dat vliegen enorm veel uitstoot veroorzaakt, en de enige manier om dit terug te brengen is door krimp van de luchtvaart. ”

CO2ZERO

KLM beweert ook dat reizigers via het CO2ZERO-programma nu al de klimaatschade van hun vlucht kunnen compenseren door een klein beetje extra te betalen voor herbebossing of de aankoop van alternatieve brandstoffen. In april oordeelde de Reclame Code Commissie al dat KLM misleidde over CO2-neutraal vliegen. KLM maakte daarna beperkte aanpassingen in hun teksten, maar blijft hun CO2ZERO-marketing voorzetten.

Schoon geweten

Tijdens de ‘Real Deal Dagen’ werd CO2ZERO bovendien ingezet om klanten met een schoon geweten tickets met flinke korting te laten kopen: KLM verdubbelde de donaties. Johnny White, advocaat bij ClientEarth, een milieurechtorganisatie die Fossielvrij steunt bij de rechtszaak: “Reclame voor CO2-compensatie is de zoveelste gevaarlijke afleiding van wat KLM en de rest van de luchtvaartindustrie écht moeten doen om hun verantwoordelijkheid te nemen: stoppen met groeien.”

Verbod door de rechter

De klimaatgroepen willen dat de rechter aan KLM oplegt de misleidende en onrechtmatige uitingen te rectificeren in kranten en via e-mails. Ook willen ze dat de rechter KLM verbiedt om voortaan nog dezelfde soort beweringen te doen. Een laatste eis is dat er voortaan een waarschuwingstekst over de klimaatschade van een vlucht op de website en op vliegtickets komt te staan. Fossielvrij NL, ClientEarth en Reclame Fossielvrij zien een uitspraak van de rechter met deze uitkomst als een manier om de misleiding van KLM richting consumenten, burgers en politici te stoppen.

Wettelijk verbod fossiele reclame

Ondertussen roepen de drie klimaatgroepen en vele andere organisaties, buiten de rechtszaal, op tot een Europees verbod op fossiele reclame, inclusief alle reclames van luchtvaartmaatschappijen. Rosanne Rootert, campaigner bij Reclame Fossielvrij: “Zolang deze misleiding er is, blijft urgente klimaatactie uit. De enige echte oplossing om een einde te maken aan de schadelijke effecten van fossiele reclames, is ze illegaal maken, net als we eerder hebben gedaan met tabaksreclames. Met een wettelijk verbod op fossiele reclames zijn rechtszaken als deze niet meer nodig. Maar zolang dat verbod er nog niet is, zien we deze rechtszaak als enige mogelijkheid om de misleiding door KLM te stoppen.”

IPCC
In de dagvaarding is er ook uitgebreid aandacht voor wetenschappelijke rapporten, zoals die van het IPCC, die de schadelijke rol van (fossiele) reclames en marketing benoemen en regulering aanraden. Het UNEP (United Nations Environment Programme) noemt het beperken van vliegreclames als een maatregel met een hoge impact. Klimaatwetenschappers van het Potsdam Instituut schrijven dat het verbieden van fossiele reclames een van de maatregelen is die ons sneller naar een ‘social tipping point‘ kan brengen (maatschappelijk kantelpunt).

KLM Trial Walk

Fossielvrij NL en Reclame Fossielvrij organiseerden de KLM Trial Walk (als variant op de door KLM gesponsorde KLM Urban Trail hardlooptochten), een korte mars van de Reclame Code Commissie naar de rechtbank Amsterdam met rolkoffers en banners. Bij de Reclame Code Commissie legde Rosanne Rootert van Reclame Fossielvrij uit waarom een klacht bij de Reclame Code Commissie niet afdoende is om de fossiele misleiding te stoppen. Acteur Sieger Sloot hield een vlammend betoog over waarom iedereen activist zou moeten zijn. Bij de rechtbank sprak Hiske Arts van Fossielvrij NL over de noodzaak van deze rechtszaak, omdat fossiele misleiding in de weg staat van een leefbare wereld.

Sinds de aankondiging van het plan om deze rechtszaak te beginnen, eind mei, tekenden al bijna 9000 mensen de petitie om hun steun uit te spreken.