Sommigen reageerden gisteren enthousiast op ons bericht dat Marjan van Loon, de CEO van Shell Nederland, was toegetreden tot het comité van aanbeveling van Reclame Fossielvrij. Anderen waren juist boos dat we in zee gingen met Shell. En er waren ook mensen die meteen door hadden dat dit een 1 april-grap was.
Een geslaagde 1 april-grap zou je zeggen. Maar ook pijnlijk. Vooral vanwege de mensen die op LinkedIn, Facebook en Twitter geloofden dat ons bericht waar was. Het spijt ons om jullie te moeten teleurstellen. Lees onder de tweet de twee redenen waarom onze grap onmogelijk waar kon zijn.
Het is om twee redenen ondenkbaar dat Marjan van Loon zou toetreden tot het Comité van Aanbeveling van Reclame Fossielvrij.
1. Shell zou nooit pleiten voor een verbod op fossiele reclame
Shell schuift de verantwoordelijkheid voor de oplossing van de klimaatcrisis graag af naar consumenten en overheid. Iedereen moet aan de slag, maar Shell mag blijven groeien in olie en gas om aan de groeiende vraag van de consument te voldoen.
Maar, Shell jaagt de vraag zélf op met advertenties waarin ze de schade van hun industrie wegpoetsen door precies het tegenovergestelde te laten zien. Hun advertenties zijn bedoeld om fossiele brandstof normaal en maatschappelijk geaccepteerd te houden. Dat sust publiek en politici in slaap en zo kan Shell langer door met olie en gas.
Ook gebruikt Shell advertenties om publiek en politici warm te laten lopen voor bepaald klimaatbeleid. Zo plugden ze aardgas, waterstof, CO2-opslag en fossiele restwarmte via reclame en (kinder)marketing. Allemaal oplossingen die Shell in staat stellen om nog decennia te groeien in olie en gas.
Met een verbod op fossiele reclame zou Shell zich dus een belangrijke spreekbuis ontnemen. Daarom zou Shell nooit pleiten voor een verbod op fossiele reclame.
2. Wij zouden Shell nooit toelaten in een Comité van Aanbeveling
Een Twitteraar was boos op ons en zei terecht: “Shell wist het, loog en remt verandering. Deze boevenbende hoeft geen legitimatie kado te krijgen van de Fossielvrijbeweging!”
En zo is het. Wij zouden Shell nooit legitimeren.
Moraal van het verhaal op 1 april
Als strijders tegen misleidende reclame, wilden we voor een keertje zelf misleiden en wel op de enige dag dat dat mag. We wilden aan het denken zetten over hoe graag we geloven in het goede van mensen en multinationals.
Shell speelt met z’n advertenties geraffineerd in op die menselijke behoefte. Al hun advertenties zijn positief van toon en raken aan waarden die in Nederland breed gedeeld worden. Zoals ‘samen’, ‘zorg voor kinderen’, ‘innovatie’ en ‘vooruitgang’.
Uit wetenschappelijk onderzoeken blijkt dat mensen door een positieve boodschap in een reclame, die raakt aan nationale waarden, niet meer kritisch kunnen kijken naar de boodschap.
Daarom strijden wij voor een verbod op fossiele reclame. Zolang de fossiele industrie kan adverteren, bepalen zij het tempo en de inhoud van de transitie. Een ding is zeker. Dat zal in hún voordeel zijn. Niet in het voordeel van het leven op aarde.