De gemeenteraad van Zwolle heeft een motie aangenomen om fossiele reclame te verbieden via een verordening. Zwolle is daarmee de eerste Nederlandse gemeente – en mogelijk zelfs de eerste wereldwijd – die fossiele reclame gaat weren via een lokale wet. Het college moet de komende tijd aan de slag met het opstellen van de verordening.

Joey Boon, gemeenteraadslid voor GroenLinks en opsteller van de motie: “Dit past bij de klimaatdoelstellingen van de gemeente en het is een duidelijk signaal aan Nederland. Als het aan GroenLinks ligt, verdient de gemeente straks geen geld meer aan fossiele reclame.”
Met de stemmen van mede-indieners PvdA, Volt, Partij voor de Dieren, SP en ChristenUnie haalde de motie een meerderheid.

Motie Zwolle uniek

Volgens campagnegroep Reclame Fossielvrij is voor gemeenten het verbieden via een verordening ook de meest effectieve manier. Campaigner Rosanne Rootert: “Gemeenten kunnen lokale wetten opstellen, zoals de APV en andere verordeningen. Daarin kunnen ze ook een verbod op fossiele reclame vastleggen. Dit heeft dan per direct invloed. De reclame-exploitanten zullen zich namelijk, net als ieder ander, aan de wet moeten houden.”

Onwelwillend

Eerdere moties in andere gemeentes leidden vaak tot uitkomsten die via de privaatrechtelijke weg lopen, bijvoorbeeld het opnemen in nieuwe contracten dat fossiele reclame niet meer mag. Het nadeel daarvan is dat veel van de contracten met reclame-exploitanten lang lopen, soms wel meer dan tien jaar. Al die tijd zijn de fossiele reclames dan nog toegestaan en te zien. In Utrecht, waar recentelijk een contract afliep, is het al wel opgenomen in de nieuwe aanbesteding.

Andere gemeenten kiezen ervoor om het gesprek aan te gaan met exploitanten. Die blijken over het algemeen onwelwillend. Alleen in Amsterdam leidde zo’n gesprek tot een convenant met een reclame-exploitant in de metrohaltes. Daar zijn nu bepaalde fossiele reclames niet meer te zien. In de rest van de stad hangt nog wel fossiele reclame.

9 gemeenten, 1 provincie

De Zwolse gemeenteraad is de 9e in Nederland die via een motie fossiele reclame aan banden wil leggen. Amsterdam was zelfs de eerste stad wereldwijd. Daarna volgden Leiden, Den Haag, Haarlem, Enschede, Utrecht, Nijmegen en Amersfoort. Ook de provincie Noord-Holland wil fossiele reclame weren uit de eigen bushokjes. Na de aangenomen motie in Amsterdam volgden meerdere steden wereldwijd, waaronder Sydney, Stockholm en Liverpool. In Frankrijk is inmiddels een wet aangenomen die sommige fossiele reclames verbiedt.

Landelijk verbod

Reclame Fossielvrij blijft ondertussen pleiten voor een landelijke wet die fossiele reclame verbiedt, net als die er is voor tabak. Rootert: “Pas dan is de schadelijke invloed van deze reclames echt overal verdwenen, ook van tv, radio en internet.”

De website World Without Fossil Ads houdt bij welke gemeenten, landen en instellingen al werken aan een verbod op fossiele reclame en sponsoring.